Jak prawidłowo oddać stolec?
Podczas oddawania stolca bardzo ważna jest pozycja, którą przyjmujemy na toalecie. Po pierwsze: Weź stołeczek pod nogi! Pozycja siedząca, w której kolana są powyżej bioder daje rozluźnienie mięśni dna miednicy. Mamy tu na myśli główny mięsień odpowiedzialny za trzymanie stolca i gazów, tzn. mięsień łonowo-odbytniczy, który tworzy pętlę wokół odbytu i zagina go jak “słomkę”. (zobacz także: nietrzymanie stolca i gazów) Gdy podczas siedzenia na toalecie kolana masz ustawione wyżej niż biodra - w tym pomaga właśnie ten stołeczek - mięsień łonowo-odbytniczy rozluźnia się, a odbytnica już nie jest zagięta lecz prostuje się. W ten sposób stolec ma prostą drogę do wyjścia.
Wyparcie stolca powinno trwać dosłownie chwilę i nie powinno sprawiać wysiłku. Idealny stolec (jeśli można tak o stolcu pomówić) nie brudzi odbytu. Wówczas jednokrotne poddtarcie tej okolicy jest w zupełności wystarczające. Na jakość stolca wpływ ma jednak w dużej mierze dieta i flora bakteryjna jelit. Chociaż do występowania zaparć przyczynia się zarówno nadmierne napięcie mięśni dna miednicy, dieta (ilość błonnika, włóknika), flora bakteryjna jelit, ilość wypijanych płynów (wody), ilość aktywności fizycznej, stany zapalne jelit, stres i in.
Nieprawidłowe nawyki oddawania stolca i związane z tym problemy
Jeżeli masz zaparcie - nie przyj z całych sił, by go wydalić. W dużej mierze to właśnie zaparcia przyczyniają się do obniżenia ścian pochwy, pęcherza, macicy czy odbytnicy.
Istnieje takie schorzenie jak rektocele (rectocele). Na skutek osłabionego napięcia odbytnicy lub sklejenia narządów miednicy mniejszej (odbytnicy, esicy z macicą), odbytnica wpukla się w pochwę. Kobiety mają wówczas duży problem z wydaleniem stolca. Żeby doszło do defekacji bardzo często zmuszone są włożyć palce do pochwy, by w ten sposób przytrzymać odbytnicę i pomóc wypchnąć stolec.
Długie przesiadywanie na sedesie z różnych przyczyn: zaparć, chęci poczytania książki, facebooka i różnych newsów w telefonie, powoduje długotrwałe rozluźnianie mięśni dna miednicy. Oczywiście, nie jest to zdrowe. Wskutek tego mogą wychodzić hemoroidy czy wypadać jelito (tzw. wynicowanie jelita).
Jeśli oddawaniu stolca towarzyszy ból - nie zwlekaj z wizytą u nas - fizjoterapeutów specjalizujących się w terapii zaburzeń dna miednicy. Często pacjenci zwlekają z przyczynowym leczeniem tego problemu i wpadają w błędne koło. Stosują doraźne środki przeciwbólowe. Te z kolei niszczą układ pokarmowy. Ból oddawania stolca wynika z nadmiernego napięcia mięśni okolicy odbytu. Nadmiernie napięte mięśnie zaburzają ukrwienie tkanek i ich unerwienie. Śluzówka odbytu uszkadza się i dochodzi do powstawania rany - pęknięcie szczeliny odbytu.
Twardy stolec lub rzadki drażnią śluzówkę odbytu dodatkowo nadmierne napięcie mięśni w okolicy odbytu tym bardziej utrudnia defekację. To niszczy śluzówkę odbytu i przyczyniają się do powstania choroby hemoroidalnej.
Leczenie dolegliwości okolicy odbytu
Jak widać w dużej mierze problemy układu pokarmowego wynikają z nadmiernego napięcia mięśni dna miednicy, obniżonego napięcia mięśni i narządów, sklejenia narządów zaburzenia ich unerwienia, urazów i blizn (np. okołoporodowych). Na kąt zagięcia odbytnicy (kąt odbytowo-odbytniczy lub kąt Parksa) i napięcie mięśnia łonowo-odbytniczego ma wpływ zwiększona lordoza lędźwiowa i napięcie mięśni przy kręgosłupie. Dlatego przy problemach z zaparciami, bolesnym oddawaniem stolca, szczeliną odbytu, hemoroidami konieczne jest leczenie fizjoterapeutyczne odcinka lędźwiowego kręgosłupa, a w tym umiejętność przyjmowania prawidłowej postawy ciała, wstawania, siadania i siedzenia na krześle. Wyżej wymienione przyczyny zaburzeń okolicy odbytu przede wszystkim leczy się fizjoterapią, a nie lekami rozluźniającymi mięśnie gładkie czy proszkami przeciwbólowymi. Leki te działają doraźnie. W ostrym rzucie do czasu wizyty u fizjoterapeuty mogą być konieczne, lecz na dłuższą metę niosą dużo skutków ubocznych. Zabiegi manualne fizjoterapii dają rozluźnienie mięśni dna miednicy, co umożliwia prawidłową pracę zwieraczy odbytu i mięśnia łonowo-odbytniczego. Zabiegi manualne wykonywane przez fizjoterapeutę na układzie nerwowym wspomagają prawidłowe przewodnictwo nerwowe i napięcie mięśniowe. Wydolne mięśnie są dobrze ukrwione, więc nawet uszkodzone tkanki i śluzówka odbytu mają możliwość szybszej regeneracji.
Pamiętaj o prawidłowej pozycji podczas oddawania stolca ze stołeczkiem pod nogami.
Nie zapominaj, że dobra perystaltyka jelit oraz jakość stolca zależą od zdrowej diety oraz prawidłowej flory bakteryjnej jelit. O problemach z florą bakteryjną jelit świadczą m.in. luźne stolce, zaparcia, wzdęcia, zapalenia układu moczowego, pochwy, biały nalot na języku, nieprzyjemny zapach z ust i in. Warto zbadać florę bakteryjną jelit, np. badaniem KyberKompaktPro, by dobrać odpowiednie probiotyki.
Jeśli masz problem z nietrzymaniem stolca i/lub gazów możesz wypełnić formularz do oceny tych dolegliwości - skalę Wexnera. Po tym - nie czekaj, zadzwoń, umów się na wizytę i pozwól sobie pomóc.
